Bestuurlijke dilemma's tussen regels en resultaat

Het handelen van de moderne staat is sterk regelgebaseerd. De socioloog Max Weber heeft het regelgebaseerde handelen in verband gebracht met de aard van het modern gezag (rationeel gezag). Hoewel het gezag van regels met enige regelmaat ter discussie wordt gesteld, lijkt de eis dat bestuurlijk handelen in (algemene) regels gegrond moet zijn nog steeds onomstreden. Bovendien ontbreekt het vooralsnog aan een alternatief dat past in de moderne rechtsstaat zoals we die kennen. Toch verhouden algemene regels zich theoretisch slecht tot effectief beleid en bestuur, zeker in een pluriforme samenleving. Daarvoor geldt immers dat effectieve (sturings-)interventies moeten voldoen aan Ashby�s wet van de vereiste vari�teit: vari�teit in de omgeving moet zich weerspiegelen in (sturings-)vari�teit. Als beide niet congruent zijn, neemt de effectiviteit van (sturings-)interventies af.
Dit project richt zich op het beter begrijpen en empirisch verkennen van de spanning tussen regels en resultaat. Centrale vraag in het onderzoek is welke bestuurlijke dilemma�s tussen regels en resultaat zich voordoen als gevolg van de toegenomen maatschappelijke diversiteit. Daarbij staat niet de morele of juridische vraag centraal, maar de relatie tussen regels en effectiviteit in concrete praktijken. De volgende vragen zijn richtinggevend voor het onderzoek: is er sprake van spanningen tussen algemene regels en bestuurlijke effectiviteit in een pluriforme samenleving, en zo ja in welke dilemma�s voor bestuurlijk handelen vertaalt deze spanning zich in de praktijk van het openbaar bestuur? Welke bestuurlijke concepten zijn reeds theoretisch ontwikkeld om met deze spanningen om te gaan? Hoe gaan bestuurders met deze dilemma�s om en welke adequate en minder adequate reacties hebben bestuurders ontwikkeld om in deze dilemma�s te kiezen, ze te omzeilen of ze te transformeren? Tenslotte zal bekeken worden op welke bestuurlijke concepten en arrangementen een theorie over gezaghebbend besturen in een pluriforme samenleving kan worden gebouwd.