De kringloop van het recht

Het recht - met name communicatieve wetgeving, maar ook andere vormen van wetgeving - vertoont idealiter de structuur van een kringloop: de wetgever legt, na een uitvoerig publiek debat, een verzameling normen in de wet vast; deze normen worden vervolgens door de rechter en het bestuur in interactie met de normadressaten toegepast op concrete gevallen; waarna de wetgever - op grond van de ervaringen die met de wet in de rechtspraktijk zijn opgedaan - de normen bijstelt, dat wil zeggen aanscherpt, verruimt of anderszins wijzigt. Aan de hand van een aantal concrete wetgevingsprojecten wordt deze kringloop in kaart gebracht, waarbij met name wordt gekeken naar de wijze waarop communicatiestromen in en tussen de verschillende fasen van de kringloop (de vaststelling van de wet door de wetgever, de toepassing ervan door de rechter en bestuur en de terugkoppeling naar de wetgever) verlopen. In dit verband zal specifiek worden ingegaan op de vraag welke bijdrage de verschillende rechtsvindingstechnieken (kunnen) leveren bij de uitwerking van de wettelijke boodschap.