Herpositionering van het ne bis in idem-beginsel in de moderne strafrechtspleging

Het ne bis in idem-beginsel verzet zich tegen herhaalde vervolging voor een feit waarover door een rechter onherroepelijk is geoordeeld. De gelding van dit klassieke beginsel wordt algemeen onderschreven, zoals blijkt uit de erkenning in nationale codificaties en internationale verdragen. Ontwikkelingen op het gebied van de moderne nationale en internationale strafrechtspleging werpen de vraag op of dit beginsel nog wel toereikende rechtsbescherming biedt tegen herhaalde oplegging van punitieve sancties ter zake van materieel hetzelfde feitencomplex. Zo rekent de EU het beginsel enerzijds tot de minimumnormen voor de strafvordering (zie art. 50 Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie), maar anderzijds acht zij beperkingen mogelijk (zie art. 52 Handvest).

Verder is er een jurisprudenti�le ontwikkeling waarin middels ongeschreven rechtsbeginselen een kader wordt gevormd voor toetsing van ontoelaatbare herhaling van strafvorderlijke activiteiten. Tegen deze achtergrond wordt onderzoek verricht naar een nieuwe positionering van het klassieke strafrechtelijke ne bis in idem-beginsel in de moderne strafrechtspleging, in het verlengde waarvan de vraag ligt of de wettelijke en/of jurisprudenti�le voorzieningen dienen te worden aangepast.