Transactiekosten bij de afwikkeling van letselschade

De directe en indirecte kosten die ontstaan bij de afwikkeling van een letselschadeclaim (transactiekosten) zijn in de regel omvangrijk. Het vaststellen van aansprakelijkheid en schade duurt vaak lang, is frustrerend voor de diverse betrokkenen en brengt aanzienlijke financi�le kosten met zich mee. De eerste fase, het in kaart brengen van de knelpunten bij de letselschadeafwikkeling, is inmiddels afgerond (W.C.T. Weterings, Vergoeding van letselschade en transactiekosten, maart 1999). Doel van de tweede fase is het bestuderen hoe die knelpunten in de afwikkeling weggenomen kunnen of althans gereduceerd kunnen worden. E�n oplossingsmogelijkheid is het opstellen van een code met richtlijnen voor hoe partijen zich hebben te gedragen bij het afwikkelen van een schadeclaim. De verwachting is dat deze spelregels zullen leiden tot eerder contact en een betere communicatie tussen (belangenbehartigers van) gelaedeerden en verzekeringsmaatschappijen. Dit zal tot gevolg hebben dat letselschadeclaims sneller, goedkoper en ordentelijker kunnen worden afgehandeld, omdat conflicten zoveel mogelijk beperkt worden. Onderzocht zal worden wat de mogelijkheden zijn om naleving van de spelregels uit de onderhandelingscode 'af te dwingen', bijvoorbeeld middels quasi-tuchtrechtelijke normen, een klachtenmogelijkheid bij een ombudsmanachtige instantie of meer indirecte methoden die partijen tot naleving aanzetten.
Wanneer er toch over bepaalde punten een conflict ontstaat of dreigt te ontstaan, zouden er effectieve 'exit-options' moeten zijn om deze conflictpunten snel de wereld uit te kunnen helpen zodat partijen weer op het goede spoor verder kunnen gaan. Het integraal voorleggen van de zaak aan de rechter is doorgaans geen aantrekkelijke optie. Partijen hebben vaak behoefte aan een beslisser die dichterbij staat en die zij op korte termijn over bepaalde conflictpunten kunnen aanspreken. De mogelijkheden van het gebruik van ADR bij de afwikkeling van letselschade en de inpassing daarvan in het afwikkelingsproces zal daarom bestudeerd worden. Echter ook andere mogelijkheden om knelpunten in de afwikkeling snel weg te kunnen nemen zullen onderzocht worden.
Een ander deel van het onderzoek zal zich richten op de mogelijkheden om bepaalde onderdelen van het schadeafwikkelingsproces te normeren. Het vaststellen van de omvang van de schadevergoeding is vaak erg lastig, omdat referentiekaders voor het vaststellen van de schadeposten ontbreken. Het ontbreken van objectieve normen voor het bepalen van de schadevergoeding brengt mee dat er in de praktijk veel onzekerheid bestaat over wat in een concreet geval een adequate schadevergoeding is. De aanzienlijke onderhandelingsruimte die dit voor partijen meebrengt, is dan weer vaak een bron van conflicten. Getracht zal worden om aan te geven op welke wijze en door wie voor bepaalde schadeposten (inkomensschade, huishoudelijke hulp, verlies zelfwerkzaamheid, smartengeld en buitengerechtelijke kosten) richtlijnen opgesteld kunnen worden. Naast de normering van de schadeposten zal ook bestudeerd worden of nadere normering of standaardisering mogelijk is bij eigen schuld (in het verkeer), bij de vaststelling van het letsel en de (medische) causaliteit, en bij het vaststellen van de feitelijke toedracht van het ongeval en de aansprakelijkheid.
De resultaten van het onderzoek zullen gepubliceerd worden door middel van een dissertatie. Wellicht dat deelresultaten tussentijds worden gepresenteerd in de vorm van ��n of meer artikelen.