Beyond precarious migrant work: An interdisciplinary approach to understanding and improving Central and Eastern European migrant workers’ quality of working conditions in Dutch warehousing and greenhouse horticulture

Dit proefschrift richt zich op het verklaren en verbeteren van de werkomstandigheden van arbeidsmigranten uit Centraal- en Oost-Europa in de Nederlandse glastuinbouw- en logistieke sectoren. In de flexibele schil van de Nederlandse arbeidsmarkt vormen de vaak precaire werkomstandigheden van CEE-migranten een complexe beleidsuitdaging. Precair werk maakt het leven en loopbanen van migranten onzeker, instabiel en onvoorspelbaar. Dergelijk werk schuift ondernemersrisico’s af op werknemers, beperkt hun mogelijkheid om misstanden aan te kaarten, biedt minimale sociale bescherming en leidt tot ongelijke en oneerlijke behandeling op de werkvloer. Sinds de uitbreiding van de Europese Unie in 2004, 2011 en 2013 is het aantal werknemers uit Centraal- en Oost-Europa (CEE) sterk toegenomen, waardoor zij nu een van de grootste groepen arbeidsmigranten in Nederland vormen. Grensoverschrijdende wervingscampagnes, specifiek gericht op migranten voor werk in traditioneel precaire en laagbetaalde sectoren, hebben deze groei versterkt. Dit geldt bijvoorbeeld voor de Nederlandse glastuinbouw en logistiek. Dit proefschrift richt zich op drie hoofdvragen, namelijk 1) Welke factoren verklaren de kwaliteit van arbeidsomstandigheden voor CEE-arbeidsmigranten? (Hoofdstuk 2 en 3), 2) Hoe ervaren CEE-arbeidsmigranten hun arbeidsomstandigheden? (Hoofdstuk 4, 5 en 6), en 3) Welke maatregelen kunnen beleidsinstanties, organisaties en migranten nemen om de werkomstandigheden in de Nederlandse glastuinbouw- en logistieke sectoren te verbeteren? (Hoofdstuk 7). De bevindingen van dit onderzoek benadrukken de rol van verschillende belanghebbenden bij het verbeteren van de werkomstandigheden van migranten. Om duurzame verbeteringen te realiseren is actie nodig op zowel institutioneel niveau (overheid, NGO’s, vakbonden, werkgeversorganisaties en media), organisatieniveau (uitzendbureaus en inlenende bedrijven) als op het niveau van de werknemers zelf (arbeidsmigranten). Dit proefschrift hanteert een interdisciplinaire benadering en onderzoekt hoe verschillende niveaus de arbeidsomstandigheden van CEE-migranten beïnvloeden. Kwalitatief onderzoek bleek essentieel om de mechanismen die precair werk in stand houden te begrijpen. Daarnaast bevat het proefschrift een kritische reflectie op de rol van de onderzoeker binnen migratieonderzoek.

This dissertation focuses on explaining and improving Central and Eastern European migrant workers’ quality of working conditions in the greenhouse-horticulture and warehousing sectors in the Netherlands. Migrant workers’ precarious quality of working conditions is a persistent policy challenge in the increasingly flexible Dutch labour market (Cremers, 2023; Siegmann et al., 2022). Precarious work makes migrants’ working lives insecure, unstable and uncertain, pushes the responsibility of the risks of the work to migrants, limits their capacity to voice their concerns, provides them with minimal social protection, and subjects them to inequal and unfair treatment at the workplace (Allan et al., 2021; Kalleberg & Vallas, 2018). Since the enlargement of the European Union (EU) in 2004, 2011 and 2013, Central and Eastern European (CEE) workers have grown to make up one of the largest migrant groups in the Netherlands (CBS, 2024). Enticing, migrant-targeted advertisement of work opportunities and cross-border hiring in historically precarious, low-wage industries has contributed to the growth of the CEE migrant worker group, specifically in the Dutch greenhouse horticulture and warehousing sectors (Acocella et al., 2024; Kroon & Paauwe, 2014; Pijpers, 2010; Siegmann et al., 2022). The dissertation focuses on (1) identifying the underlying factors that explain the quality of working conditions for CEE migrant workers (Chapter 2, 3); (2) exploring how CEE migrant workers experience their quality of working conditions (Chapter 4, 5, 6); (3) and identifying measures that institutions, organizations and migrant workers can take to contribute to improving the quality of work in the Dutch greenhouse horticulture and warehousing sectors (Chapter 7). The findings of this dissertation point to the role of stakeholders in improving migrants’ quality of working conditions. In particular, this dissertation shows that stakeholders at the institutional(government, non-governmental organizations, trade unions, employers organizations and media representatives), organizational (temporary work agencies and user organization) and workerlevels (migrant workers) need to engage in action to achieve better quality of working conditions for migrant workers. This dissertation adopts an interdisciplinary approach, integrates cross-level analysis, critically assesses the role of the researcher .