De positie van het slachtoffer aan de voorkant van de executiefase

De positie van het slachtoffer in het Nederlandse strafproces is sinds de jaren ’90 van de vorige eeuw sterk verbeterd. Als motor, maar ook als bewaker van deze ontwikkeling, kan de victimologie worden aangewezen. Het is echter opvallend dat de aandacht voor slachtoffers zich met name heeft gericht op de fasen van het voorbereidend onderzoek en het onderzoek ter terechtzitting en zich veel beperkter heeft gemanifesteerd in de fase van de tenuitvoerlegging.
Eerst bespreken we de juridische context, waarna we aandacht besteden aan de slachtoffergerichte werkwijzen in het strafproces, de selectie en plaatsing van gedetineerden en de informatievoorziening aan slachtoffers over het detentieverloop. De praktische gang van zaken in deze gebieden toont aan dat de ontwikkeling van slachtofferrechten inderdaad achterblijft ten opzichte van eerdere fasen. Door middel van empirisch onderzoek laten we zien dat men – zowel leken als professionals – het belang van juridische hulp aan slachtoffers in de executiefase minder noodzakelijk acht. We leggen aan de hand van victimologische inzichten uit waarom de versterking van de positie van het slachtoffer ook in de executiefase wel degelijk van belang is.