Extracting and exploiting vulnerability: Case studies on the impact, governance and regulation of Fintech and digital identity systems in Kenya and markets that arise from their use

In de sfeer internationale ontwikkeling worden technologieen van financiële diensten (Fintechs) gepromoot als essentieel voor financiële inclusie en voor de ontwikkeling van mensen die geen toegang hebben tot traditionele bankdiensten. Het creëren van digitale identiteiten en het gebruik van ‘inter-operabele’ digitale databases worden ook vaak gezien als een middel om de toegang van mensen tot publieke en private diensten te vergemakkelijken en effectief bestuur te bevorderen.

Dit onderzoek bestudeert drie platforms van Fintech-lening en twee platforms van digitale identiteits in Kenia en de markten die uit hun gebruik voortkomen. Het doel van het onderzoek is om de volgende centrale vraag te beantwoorden: welke kwesties van datagerechtigheid, indien aanwezig, ontstaan er door het gebruik van Fintech en van digitale identiteits-technologieën in Kenia en bij de markten die mogelijkerwijs uit hun gebruik voortvloeien; en hoe worden deze technologieën bestuurd en gereguleerd? De resultaten van dit onderzoek zijn voornamelijk gebaseerd op bewijsmateriaal verzameld uit: (a) 105 semi-gestructureerde interviews uitgevoerd in Kenia met overheidsfunctionarissen, regelgevers, internationale organisaties, transnationale en lokale bedrijven en liefdadigheidsorganisaties; en (b) 28 gesprekken met focusgroepen met individuen en groepen die getroffen zijn door de platforms en die voor het onderzoek zijn geselecteerd in vijf provincies in Kenia.

De belangrijkste aanspraak van dit onderzoek is dat het gebruik van Fintech- en digitale identiteitsplatforms en de markten die hieruit voortkomen, in essentie de uitbuiting en exploitatie van de kwetsbaarheden van mensen aanmoedigt, en niet van gegevens zoals vaak wordt beweerd in kritische datastudies, juridische en surveillanceliteratuur. Dit onderzoek meent dat op micro-niveau transacties binnen de Fintech- en digitale identiteitsmarkten gebaseerd zijn op kwetsbaarheid en dat die kwetsbaarheid, en niet de data, de belangrijkstebron is die door machtige actoren wordt onttrokken en geëxploiteerd. Kwetsbaarheid is aldus de productiefactor waarop machtige actoren vertrouwen om de Fintech- en digitale identiteitsmarkten te vestigen en om goederen en diensten voor winst te produceren. Dit onderzoek stelt ook dat exploitatie op micro-niveaus in de Fintech- en digitale identiteitsmarkten het gevolg is van de ‘governance’ en de regulering van deze markten op basis van internationale/nationale politieke afspraken gevormd op macro-niveaus tussen machtige internationale en nationale actoren.

Dit onderzoek draagt bij aan een nieuwe theorievorming over wat een datamarkt is. Het draagt bij aan literatuur over: (a) de digitale economie, (b) theorieën over exploitatie - inclusief theorieën over koloniale structuren van overheersing, (c) de soorten vrijheden die door technologie worden bevorderd of juist beperkt, en (d) vormen van verzet. Hoewel de bevindingen van dit onderzoek specifiek zijn voor Kenia, kunnen de in dit onderzoek geïdentificeerde dynamieken worden gebruikt om te onderzoeken of er in andere contexten behoefte is om diepergaande vragen te stellen over: (a) wat precies wordt onttrokken en geëxploiteerd als gevolg van het gebruik van technologie, (b) door wie en (c) tegen welke kosten?

_

In the international development sphere, financial services technologies (Fintechs) are promoted as key to financial inclusion and the human development of people who cannot access traditional banking services. The creation of digital identities and the use of interoperable digital databases is also often seen as enabling people’s access to public and private sector services and promoting effective governance.
This research studies three Fintech loan platforms and two digital identity platforms in Kenya and the markets created from their use. The aim of the research is to answer the following key question: what data justice issues, if any, arise from the use of Fintech and digital identify technologies in Kenya and any markets that may be created from their use, and how are these technologies governed and regulated? The claims made in this research are primarily based on evidence gathered from: (a) 105 semi-structured interviews conducted in Kenya with government officials, regulators, international organisations, transnational and local corporations, and charities; and (b) 28 focus group discussions convened with individuals and groups impacted by the platforms selected for the research in five counties in Kenya.

The main claim made by this research is that, at the core, the use of Fintech and digital identity platforms and the markets that result from their use encourages the extraction and exploitation of people’s vulnerabilities and not data as is often conceptualised in critical data studies, legal and surveillance literature. This research claims that at the micro level, transactions within the Fintech and digital identity markets are vulnerability based and that vulnerability and not data is the key resource that is extracted and exploited by powerful actors. Vulnerability is the factor of production powerful actors rely on to establish the Fintech and digital identity markets and to produce commodities and services for profit in these markets. This research also claims that exploitation at the micro-levels in the Fintech and digital identity markets is as a result of governance and regulation of these markets through aid-informed international/national political settlements formed at the macro levels among powerful international and national actors.

This research presents a new theorisation of what a data market is. It contributes to literature on: (a) the digital economy, (b) theories on exploitation - including theories on colonial structures of domination, (c) the types of freedoms that are promoted or restricted by technology and (d) modes of resistance. Further, while the findings of this research are specific to Kenya, the dynamics identified in this research can be used to explore whether there is a need to ask deeper questions in other contexts about: (a) what exactly is being extracted and exploited as a result of the use of technology (b) by whom and (c) at what cost?