Implementing evidence-based practice in social work: A shared responsibility

Implementing evidence-based practice in social work: a shared re-sponsibility

De implementatie van evidence-based practice (EBP) zou niet langer gezien moeten worden als uitsluitend de verantwoordelijkheid van de sociale professional. Ook bestuurders en managers, opleiders, onderzoekers, financiers en beleidsmakers in het sociaal werk zijn aan zet. Dat is de belangrijkste aanbeveling die Renske van der Zwet in haar proefschrift doet. Zij deed onderzoek naar de factoren die de implementatie van EBP bevorderen en belemmeren. Ook onderzocht ze faciliterende strategieën die de implementatie van EBP ondersteunen.

In het sociaal werk is nog steeds een kloof tussen onderzoek en praktijk. Beschikbare onderzoeks-kennis beïnvloedt de dagelijkse praktijk van het sociaal werk nog te weinig. EBP – dat méér omvat dan enkel het implementeren van bewezen effectieve interventies – lijkt een veelbelovende ma-nier om de kloof tussen praktijk en wetenschap te overbruggen. Toch gebeurt dit niet of nauwe-lijks. Van der Zwet onderzocht waarom de invoering en toepassing van EBP in de sociale sector zo moeizaam verloopt en hoe het kan worden bevorderd.

Bevorderende en belemmerende factoren

Implementatie van EBP is complex. Er spelen allerlei factoren – zowel bevorderend als belemme-rend. Kenmerken van de individuele professional, van de organisatie, van EBP zelf, van de wijze van communicatie van EBP en van de sociaal-politieke context beïnvloeden het implementatiepro-ces. Verschillende individuele factoren kunnen de implementatie van EBP beïnvloeden, zoals de matig positieve houding van sociale professionals ten aanzien van EBP. Ook zien we dat er veel verwarring is onder maatschappelijk werkers en stafmedewerkers over wat EBP nu eigenlijk is. Vaak denken zij dat het bij EBP gaat om het toepassen van wetenschappelijk bewezen, effectieve interventies. Terwijl volgens de grondleggers EBP niet een product, maar een proces is. In dat pro-ces worden de best beschikbare onderzoekskennis, expertise van de professional en behoeften van de cliënt zorgvuldig meegewogen bij beslissingen over de beste passende interventie voor een cliënt.

Daarnaast kunnen verschillende organisatorische factoren de implementatie van EBP beïnvloeden. Denk hierbij aan een gebrek aan tijd en middelen, de hoge werkdruk, onvoldoende professionals en staf met de benodigde kennis en vaardigheden. De kenmerken van EBP zelf kunnen ook van invloed zijn op de implementatie. Zoals de complexiteit van EBP. Professionals en staf vinden het vaak lastig om de best beschikbare onderzoekskennis, de expertise van de professional en behoef-ten van de cliënt af te wegen. Ook communicatie-factoren spelen een rol, zoals het gebrek aan duidelijke beschrijvingen van EBP in de vakliteratuur. Tot slot zien we dat de sociaal-politieke con-text ook van invloed is. De invoering (2007) en decentralisatie van de Wmo (2015) vragen bijvoor-beeld veel tijd en aandacht.

Veelzijdige aanpak: een gezamenlijke verantwoordelijkheid

Deze bevindingen wijzen er volgens Van der Zwet op dat een veelzijdige aanpak nodig is voor het verbeteren van de implementatie van EBP in het sociaal werk. Belangrijk is om de kennis over EBP van sociale professionals en staf te vergroten. Ook zal in de aanpak en implementatie rekening moeten worden gehouden met de bevorderende en belemmerende factoren. Een dergelijke aan-pak vereist inzet en commitment van veel belanghebbenden, zoals sociale professionals, staf, op-leiders, onderzoekers, financiers en beleidsmakers. De implementatie van EBP moet daarom niet langer beschouwd worden als uitsluitend de verantwoordelijkheid van sociale professionals, maar als een gezamenlijke verantwoordelijkheid.