Impossible and Inevitable: Reconstructing the Critique of Business Ethics

Kim Meijer

Research output: ThesisDoctoral Thesis

173 Downloads (Pure)

Abstract

Business ethics is a booming subject. Most universities and business schools offer business ethics courses, and many larger businesses have an ethics program in place. Nevertheless, business ethics has a troubled history. The field has been criticized as shallow, simple, and, worst of all, hypocritical. Why, then, is business ethics met with such criticism? Is there something amiss with business ethics in particular, or do other fields of applied ethics face the same criticism? This study set out to address these questions by analyzing the academic critique of business ethics. This examination helps us to develop a better understanding of business ethics itself; that is, of the attempt to apply ethics to business settings.

The study starts with a reflection on the early development of business ethics as a ‘practical’ approach to ethics that aimed to appeal strongly to the business world. I show that this development made the field vulnerable to criticism. I then employ a literature review to reconstruct the academic critique of business ethics and to highlight five of its ‘central problems.’ These problems mostly revolve around an alleged misunderstanding of ethics in business ethics. There are critics who frame these problems as specific for business ethics; as if these problems occur in business ethics only. In so doing, business ethics appears to be depicted as the ‘black sheep’ of applied ethics. I, however, hypothesize these problems are related to ethics in general. A problem of ethics in general can be related to each attempt to apply ethics and, therefore, to all fields of applied ethics.

Two methods are used to support this hypothesis. A comparative analysis of the critique of business ethics and the critique of bioethics shows that similar problems are related to the latter field. Following this, a hermeneutical study of the philosophical views of Emmanuel Levinas (on the ‘trauma’ of ethics) and Simone de Beauvoir (on the ‘ambiguity’ of ethics) shows that these are indeed problems of ethics in general. Therefore, I conclude these critics are largely mistaken to frame these problems as specific for business ethics and, thus, to depict this field as the ‘black sheep’ of applied ethics. And yet, these critics are not mistaken for bringing these problems to our attention; and for arguing that business ethicists should take these problems seriously. I conclude that it is impossible to resolve these problems but, at the same time, inevitable for fields of applied ethics – such as business ethics – to develop approaches to them. Several conditions for approaching these problems are sketched in the epilogue to the study.

-

De bedrijfsethiek heeft twee gezichten. Aan de ene kant is het een zeer succesvol veld. De meeste universiteiten en hogescholen bieden cursussen bedrijfsethiek aan en vrijwel alle grotere bedrijven hebben een ethiekprogramma (e.g., ethische code of ethiek trainingen). De bedrijfsethiek heeft echter ook een andere kant. Al sinds de oprichting wordt het veld bestookt met felle en fundamentele kritiek. Volgens sommige critici is de moderne bedrijfsethiek niet alleen oppervlakkig en simpel; het is ook een uitermate hypocriet veld. Hoe komt het dat de bedrijfsethiek zo kwetsbaar is voor kritiek? En is deze kritiek alleen van toepassing op bedrijfsethiek, of hebben andere velden van toegepaste ethiek te maken met dezelfde kritiek?
Om deze vragen te beantwoorden start ik met een reconstructie van de wetenschappelijke kritiek op de bedrijfsethiek. Ik laat zien dat er ten minste vijf centrale problemen met de bedrijfsethiek zijn. Het gros van deze problemen draait om de notie dat de moderne bedrijfsethiek niet begrijpt waar ethiek over gaat. Er is echter iets merkwaardigs aan deze kritiek; enkele prominente critici presenteren deze problemen alsof ze specifiek zijn voor bedrijfsethiek; alsof deze problemen zich alleen voordoen in dit veld. Hiermee wordt de bedrijfsethiek als het ‘zwarte schaap’ van de toegepaste ethiek neergezet. Ik plaats deze manier van presenteren tussen haakjes en stel dat de problemen van de bedrijfsethiek lijken op problemen van de ethiek in het algemeen. Dit type problemen kan zich voordoen in iedere poging om ethiek toe te passen, en daarmee dus in ieder veld van toegepaste ethiek.
Ik gebruik twee methodes om deze hypothese te onderzoeken. Een vergelijkende analyse tussen kritieken op bedrijfsethiek en bio-ethiek laat zien dat de vermeende problemen van de bedrijfsethiek zich in beide velden voordoen. En een hermeneutische studie van argumenten in het werk van Emmanuel Levinas (over ethiek en ‘trauma’) en Simone de Beauvoir (over ethiek en ‘ambiguïteit’) toont dat we hier inderdaad te maken hebben met problemen van de ethiek in het algemeen. In tegenstelling tot het beeld dat enkele critici ons voorhouden lijkt de bedrijfsethiek dus niet het ‘zwarte schaap’ van de toegepaste ethiek te zijn. Deze critici hebben echter wel gelijk wanneer zij stellen dat deze problemen zich voordoen in dit veld en dat bedrijfsethici de implicaties van deze problemen moeten onderkennen. Ik concludeer dat het onmogelijk is om deze problemen met ethiek op te lossen maar dat het tegelijkertijd onvermijdelijk is voor velden van toegepaste ethiek om tot een goede benadering van deze problemen te komen. Enkele condities voor een dergelijke benadering worden geschetst in de epiloog.
Original languageEnglish
Supervisors/Advisors
  • Dubbink, Wim, Promotor
  • Welten, Ruud, Promotor
  • ten Bos, R., Member PhD commission, External person
  • Graafland, Johan, Member PhD commission
  • van den Hoven, M., Member PhD commission, External person
  • Jeurissen, Ronald, Member PhD commission, External person
  • van de Ven, Bert, Member PhD commission
Award date15 Dec 2023
Publisher
Print ISBNs 978-94-6483-498-7
Publication statusPublished - 15 Dec 2023

Fingerprint

Dive into the research topics of 'Impossible and Inevitable: Reconstructing the Critique of Business Ethics'. Together they form a unique fingerprint.

Cite this