Recht op water

Het recht op water wordt in grote delen van de wereld, met name in droge delen van de wereld, als een belangrijk mensenrecht erkend. In sommige van die landen wordt van overheidswege gratis drinkwater verstrekt voor mensen die niet in staat zijn water aan te schaffen bij een waterleidingmaatschappij. In die landen staan de natuur onder grote druk omdat het beschikbare water vooral voor menselijke behoeften dreigt te worden onttrokken. In ons land ontbreekt expliciete erkenning van het bestaan van een dergelijk recht, al wordt vaak aangenomen dat de overheid op basis van het sociale grondrecht op volksgezondheidsbescherming, neergelegd in artikel 22 van de Grondwet, verplicht is te zorgen voor drinkwatervoor¬ziening. Dat is gebeurd door in de Waterleidingwet deze taak expliciet neer te leggen en door een leveringsplicht op te leggen aan de waterleidingbedrijven, die hiervoor echter wel een ‘redelijke’ vergoe¬ding mogen vragen en wanbetalers mogen afsluiten van de waterleiding. Misschien is het vanwege het toenemende belang van de ‘recht op water’-discussie in internatio¬naal verband goed om nog eens naar ons eigen land te kijken. Wij hebben van oudsher eerder te last van te veel dan van te weinig water, maar ook hier is er verdroging, en ook hier wordt niet iedereen voorzien van drinkwater omdat de prijs voor hen te hoog is. De aanstaande indiening van het voorstel voor nieuwe Drinkwaterwet (voordat het kabinet Balkenende II viel was indiening voorzien in oktober 2006) lijkt me een goede gelegenheid om deze fundamen¬tele kwesties die samenhangen met het recht op water in politiek en samen¬leving te bespreken. Misschien is het zelfs tijd om bij de volgende herziening van de grondrechten uit onze Grondwet ook het recht op water expliciet te noemen, hetzij als apart grondrecht, hetzij als onderdeel van een van de andere grondrechten. De span¬ning tussen dit recht en het recht op bescherming van het milieu behoeft dan uiteraard aandacht. Naar mijn mening kan volledige verwezen¬lijking van het recht op water worden beperkt om twee redenen: vanwege het beginsel van ‘equitable utilization’ door andere staten in het betreffende stroomgebied, en vanwege ecologische redenen.