Tijd en ruimte voor beleid: Vooruitzichten voor de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid na een halve eeuw van politieke getijdewisselingen

Op wetenschap gebaseerde beleidsadvisering is wezenlijk voor goed regeringsbeleid gegeven de grote maatschappelijke vraagstukken waar Nederland en zijn Europese partners voor staan. En in tijden waar vooral de ervaringen van alledag beeldbepalend zijn, mag een kennisinfrastructuur gericht op de lange termijn niet ontbreken. Dat schrijft prof. dr. Ernst Hirsch Ballin in zijn essay Tijd en ruimte voor beleid: Vooruitzichten voor de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid na een halve eeuw van politieke getijdewisselingen.

Hirsch Ballin schreef het essay ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de WRR. De instelling van de WRR vijftig jaar geleden was gericht op de ontwikkeling van samenhangend langetermijnbeleid. Is zulk beleid in een democratie mogelijk, en hoe kan wetenschappelijke beleidsadvisering bijdragen aan het herwinnen van vertrouwen in democratie en rechtstaat?

In zijn essay wijst Hirsch Ballin op twee beperkingen van de politiek zoals die feitelijk functioneert:
democratische politiek is gebonden aan de tijdshorizon van één zittingsperiode, terwijl grote vraagstukken zoals klimaat, demografie en energie langetermijnbeleid vereisen;
bevoegdheden worden begrensd door de ‘fysieke’ ruimte van een land, maar de grote vraagstukken spelen zich af in complexe internationale relaties.
Deze beperkingen worden nog eens extra versterkt doordat de publiciteit zich met name richt op actuele gebeurtenissen. Dit verergert het gevoel van machteloosheid ten opzichte van fundamentele problemen.