Abstract
Het westerse dieet, gekenmerkt door te veel suiker, zout en vet, kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken zoals hartziekten, diabetes en obesitas. Met nieuwe technologieën zoals Virtual Reality (VR) ontstaan er nieuwe manieren om mensen te helpen gezondere voedselkeuzes te maken. Dit proefschrift onderzoekt hoe VR kan worden gebruikt om gezond eetgedrag te bevorderen door te kijken naar hoe elementen van virtuele omgevingen (zoals virtueel voedsel en virtuele avatars) invloed kunnen hebben op (indicatoren van) eetgedrag.
Hoofdstuk 2: Virtueel vs. echt voedsel – beïnvloeden ze ons op dezelfde manier? In dit onderzoek werden deelnemers zowel blootgesteld aan echte als aan virtuele chocolade om te zien of deelnemers op dezelfde manier reageerden. We maten psychologische reacties, zoals craving, en fysieke reacties, zoals speekselaanmaak. We ontdekten dat hoewel virtuele chocolade dezelfde cravings opriep als echte chocolade, er geen fysieke reactie was op de virtuele chocolade. Dit kan betekenen dat virtueel voedsel misschien niet hetzelfde effect op ons lichaam heeft als echt voedsel, wat vragen oproept over hoe nuttig virtueel voedsel is voor het bestuderen van eetgedrag.
Hoofdstuk 3: Hoe avatars onze voedselkeuzes kunnen beïnvloeden – Het Proteus effect Het Proteus effect voorspelt dat mensen onbewust de eigenschappen of gedragingen van hun avatars (digitale karakters in VR) overnemen. Dit hoofdstuk keek naar hoe de lichaamsomvang van een avatar invloed kan hebben op voedselkeuzes in een virtuele supermarkt en gezonde eetintenties in de echte wereld. Volgens het Proteus effect verwachtten we dat boodschappen doen met een avatar met overgewicht zou leiden tot minder gezonde aankopen en minder gezonde eetintenties. We ontdekten echter dat winkelen met een overgewicht avatar (ten opzichte van een avatar met een gezond gewicht) leidde tot sterkere gezonde eetintenties, maar alleen wanneer de avatar van een derde-persoonsperspectief werd bestuurd. Dit suggereert dat het zien van een avatar met overgewicht in een virtuele wereld je mogelijk meer bewust maakt van de gezondheidsrisico’s van overgewicht.
Hoofdstuk 4: Hoe avatars onze voedselkeuzes kunnen beïnvloeden – De full body illusion In dit hoofdstuk gebruikten we een techniek genaamd de full body illusion, die mensen het gevoel geeft dat ze de avatar ‘zijn’, door het echte lichaam van een persoon te vervangen door een virtueel lichaam. Deelnemers stapten in het lichaam van een avatar met overgewicht, en we testten of dit hun gezonde eetintenties en (on)gezonde snackkeuzes zou beïnvloeden. Hoewel deelnemers het gevoel hadden dat het virtuele lichaam van hen was, werden hun eetintenties en voedselkeuzes niet beïnvloed.
Hoofdstuk 5: Emotionele reacties op een avatar met overgewicht en de impact op lichaamsperceptie Dit hoofdstuk onderzocht hoe deelnemers zich voelden over hun virtuele lichaam, en hoe ze hun eigen lichaam zagen na het belichamen van een avatar met overgewicht. De resultaten lieten zien dat deelnemers negatievere emoties ervaarden bij het ervaren van een virtuele avatar met overgewicht in vergelijking met een avatar met gezond gewicht. Het veranderde echter niet hoe ze hun eigen lichaam achteraf zagen.
Hoofdstuk 6: Kan VR ons bewuster maken van de gezondheidsrisico’s van overgewicht? We gebruikten dezelfde full body illusion als in Hoofdstuk 4 in deze studie, maar we voegden een gezondheidsboodschap toe aan de virtuele ervaring, waarin de risico’s van ongezond eten werden uitgelegd. We testten of de VR-ervaring, die de gevolgen van ongezond snacken demonstreerde op het virtuele lichaam, zou leiden tot gezondere snackintenties en gezondere snackkeuzes. De studie toonde aan dat mensen die de gevolgen van ongezond snacken ervaarden via de avatar met overgewicht, het risico van overgewicht serieuzer inschatten, wat leidde tot sterkere gezonde snackintenties en gezondere snackkeuzes. Dit suggereert dat het demonstreren van de gevolgen van ongezond gedrag op het lichaam van de avatar mensen kan helpen de gezondheidsrisico’s beter te begrijpen en gezondere beslissingen kan stimuleren, zelfs als de fysieke effecten niet onmiddellijk zichtbaar zijn.
Hoofdstuk 7: Het begrijpen van de gedachten en gevoelens tijdens de full body illusion In het laatste hoofdstuk vroegen we deelnemers om hun gedachten en gevoelens te delen tijdens hun VR-ervaring. We ontdekten dat hoewel deelnemers soms ervaarden dat de avatar met overgewicht hun eigen lichaam was, het niveau hiervan vaak veranderde tijdens de ervaring. De ervaring veranderde hun visie op de gezondheidsrisico’s van overgewicht nauwelijks. Sommige deelnemers gaven echter aan dat ze later die dag gezondere maaltijden zouden kiezen, wat wijst op een kleine invloed op hun gezonde eetintenties. Dit hoofdstuk hielp enkele van de gemengde resultaten uit eerdere studies te verklaren en gaf nieuwe inzichten in hoe het innemen van een avatar met overgewicht subtiele gedragsveranderingen op korte termijn kan beïnvloeden.
Conclusie
Dit proefschrift toont aan dat VR het potentieel heeft om eetgedrag te beïnvloeden door de gevolgen van ongezonde keuzes te ervaren via een avatar met overgewicht, via het vergroten van gezondheidsrisico’s. Technieken zoals de full body illusion, waarbij deelnemers het gevoel hebben dat ze de virtuele avatar ‘zijn’, kunnen de connectie tussen de persoon en het virtuele lichaam vergemakkelijken. Deze connectie is minder sterk wanneer de lichaamsgrootte van de avatar verschilt van de lichaamsgrootte van de deelnemer. Bovendien hadden veel van de geteste VR-ontwerpelementen geen sterke impact op deze connectie. Dit roept vragen op over hoe de connectie tussen de avatar en de gebruiker versterkt kan worden, en of een sterkere connectie kan leiden tot grotere gedragsveranderingen. De bevindingen suggereren dat VR een nuttig hulpmiddel kan zijn om gezond eten te stimuleren, maar verder onderzoek is nodig om te bekijken hoe deze virtuele ervaringen kunnen leiden tot langdurige gedragsverandering.
__
The Western diet, characterized by too much sugar, salt, and fat, can cause serious health problems like heart disease, diabetes, and obesity. With new technologies like Virtual Reality (VR), there are new ways to help people make healthier food choices. This dissertation explores how VR could be used to promote healthy eating behavior by looking at how elements of virtual environments (i.e., virtual food and virtual avatars) could affect (indicators of) eating behavior. Chapter 2: Virtual vs. real food – do they affect us in the same way? In this study, participants were exposed to both real and virtual chocolate to see if they reacted similarly. We measured psychological responses, like cravings, and physical responses, like salivation. We found that while virtual chocolate made people crave it like the real chocolate, there was no physical reaction (like salivating) to the virtual chocolate. This suggests that virtual food might not have the same impact on our bodies as real food does, raising questions about how useful virtual food is for studying eating behaviors.
Chapter 3: How avatars may influence our food choices – The Proteus effect The Proteus effect predicts that people may subconsciously adopt the traits or behaviors associated with their avatars (digital characters in VR). This chapter looked at how the body size of an avatar can affect food decisions in a virtual supermarket, and healthy eating intentions in the real world. In line with the Proteus effect, we expected that shopping with an overweight avatar would lead to less healthy food purchases and healthy eating intentions. However, we found that shopping with an overweight avatar (vs. healthy-weight avatar) led to stronger healthy eating intentions, but only when people viewed this avatar from a third-person perspective. This suggests that seeing an overweight avatar in a virtual world might make you more aware of the health risks related to overweight.
Chapter 4: How avatars may influence our food choices – The full body illusion In this chapter, we used a technique called the full body illusion, which makes people feel like they ‘are’ the avatar, by replacing someone’s real body for a virtual body. Participants stepped in the body of an overweight avatar, and we tested whether this would influence their healthy eating intentions and (un)healthy snack choice. Although participants had the feeling that the virtual body was theirs, their eating intentions and food choices were not affected.
Chapter 5: Emotional responses to an overweight body and the impact on body size perception This chapter examined how participants felt about their virtual body, and how they perceived their own body after embodying an overweight avatar. The results showed that participants felt more negative emotions when experiencing an overweight virtual body compared to a healthy-weight avatar. However, it did not change how they viewed their own bodies afterward.
Chapter 6: Can VR make us more aware of the health risks of overweight? We used a similar full body illusion as in Chapter 4 in this study, but we added a health message to the virtual experience, explaining about the risks of unhealthy eating. We tested whether the VR experience, demonstrating the consequences of unhealthy snacking on the virtual body, could lead to healthier snacking intentions and healthier snack choices. The study found that people who experienced the consequences of unhealthy snacking through the overweight avatar were more likely to recognize the seriousness of overweight, which led to stronger healthy snacking intentions and more healthy snack choices. This suggests that demonstrating the consequences of unhealthy behavior on the avatar’s body can help people better understand health risks and may encourage healthier decisions, even if the physical effects are not immediate.
Chapter 7: Understanding thoughts and feelings during the full body illusion In the final chapter, we asked participants to share their thoughts and feelings during their VR experience. We found that while participants did experience the virtual overweight body as being theirs, the level of connection often changed during the experience. The experience did not drastically change how participants viewed overweight or health risks. However, some participants said they would choose healthier meals later that day, suggesting a slight influence on their intentions to eat healthy. This chapter helped explain some of the mixed results from earlier studies and provided new insights into how embodying an overweight avatar influences behavior in short-term, subtle ways.
Conclusion
Overall, this dissertation shows that VR has the potential to influence our eating behavior by allowing to experience the consequences of unhealthy choices trough an overweight virtual avatar, increasing the awareness of the health risks. Techniques like the full body illusion, where participants feel as if they ‘are’ the virtual avatar, can facilitate a connection between the person and the virtual body. This connection is less strong when the avatar’s body size is different from the participant’s body size. Additionally, many of the design elements tested did not have a strong impact on the connection between the self and the avatar. This raises questions about how the connection between the avatar and the user can be strengthened, and whether a stronger connection could lead to greater changes in behavior. The findings suggest that VR could be a useful tool for promoting healthier eating, but further research is needed to refine how these virtual experiences can lead to long-term behavior change.
Hoofdstuk 2: Virtueel vs. echt voedsel – beïnvloeden ze ons op dezelfde manier? In dit onderzoek werden deelnemers zowel blootgesteld aan echte als aan virtuele chocolade om te zien of deelnemers op dezelfde manier reageerden. We maten psychologische reacties, zoals craving, en fysieke reacties, zoals speekselaanmaak. We ontdekten dat hoewel virtuele chocolade dezelfde cravings opriep als echte chocolade, er geen fysieke reactie was op de virtuele chocolade. Dit kan betekenen dat virtueel voedsel misschien niet hetzelfde effect op ons lichaam heeft als echt voedsel, wat vragen oproept over hoe nuttig virtueel voedsel is voor het bestuderen van eetgedrag.
Hoofdstuk 3: Hoe avatars onze voedselkeuzes kunnen beïnvloeden – Het Proteus effect Het Proteus effect voorspelt dat mensen onbewust de eigenschappen of gedragingen van hun avatars (digitale karakters in VR) overnemen. Dit hoofdstuk keek naar hoe de lichaamsomvang van een avatar invloed kan hebben op voedselkeuzes in een virtuele supermarkt en gezonde eetintenties in de echte wereld. Volgens het Proteus effect verwachtten we dat boodschappen doen met een avatar met overgewicht zou leiden tot minder gezonde aankopen en minder gezonde eetintenties. We ontdekten echter dat winkelen met een overgewicht avatar (ten opzichte van een avatar met een gezond gewicht) leidde tot sterkere gezonde eetintenties, maar alleen wanneer de avatar van een derde-persoonsperspectief werd bestuurd. Dit suggereert dat het zien van een avatar met overgewicht in een virtuele wereld je mogelijk meer bewust maakt van de gezondheidsrisico’s van overgewicht.
Hoofdstuk 4: Hoe avatars onze voedselkeuzes kunnen beïnvloeden – De full body illusion In dit hoofdstuk gebruikten we een techniek genaamd de full body illusion, die mensen het gevoel geeft dat ze de avatar ‘zijn’, door het echte lichaam van een persoon te vervangen door een virtueel lichaam. Deelnemers stapten in het lichaam van een avatar met overgewicht, en we testten of dit hun gezonde eetintenties en (on)gezonde snackkeuzes zou beïnvloeden. Hoewel deelnemers het gevoel hadden dat het virtuele lichaam van hen was, werden hun eetintenties en voedselkeuzes niet beïnvloed.
Hoofdstuk 5: Emotionele reacties op een avatar met overgewicht en de impact op lichaamsperceptie Dit hoofdstuk onderzocht hoe deelnemers zich voelden over hun virtuele lichaam, en hoe ze hun eigen lichaam zagen na het belichamen van een avatar met overgewicht. De resultaten lieten zien dat deelnemers negatievere emoties ervaarden bij het ervaren van een virtuele avatar met overgewicht in vergelijking met een avatar met gezond gewicht. Het veranderde echter niet hoe ze hun eigen lichaam achteraf zagen.
Hoofdstuk 6: Kan VR ons bewuster maken van de gezondheidsrisico’s van overgewicht? We gebruikten dezelfde full body illusion als in Hoofdstuk 4 in deze studie, maar we voegden een gezondheidsboodschap toe aan de virtuele ervaring, waarin de risico’s van ongezond eten werden uitgelegd. We testten of de VR-ervaring, die de gevolgen van ongezond snacken demonstreerde op het virtuele lichaam, zou leiden tot gezondere snackintenties en gezondere snackkeuzes. De studie toonde aan dat mensen die de gevolgen van ongezond snacken ervaarden via de avatar met overgewicht, het risico van overgewicht serieuzer inschatten, wat leidde tot sterkere gezonde snackintenties en gezondere snackkeuzes. Dit suggereert dat het demonstreren van de gevolgen van ongezond gedrag op het lichaam van de avatar mensen kan helpen de gezondheidsrisico’s beter te begrijpen en gezondere beslissingen kan stimuleren, zelfs als de fysieke effecten niet onmiddellijk zichtbaar zijn.
Hoofdstuk 7: Het begrijpen van de gedachten en gevoelens tijdens de full body illusion In het laatste hoofdstuk vroegen we deelnemers om hun gedachten en gevoelens te delen tijdens hun VR-ervaring. We ontdekten dat hoewel deelnemers soms ervaarden dat de avatar met overgewicht hun eigen lichaam was, het niveau hiervan vaak veranderde tijdens de ervaring. De ervaring veranderde hun visie op de gezondheidsrisico’s van overgewicht nauwelijks. Sommige deelnemers gaven echter aan dat ze later die dag gezondere maaltijden zouden kiezen, wat wijst op een kleine invloed op hun gezonde eetintenties. Dit hoofdstuk hielp enkele van de gemengde resultaten uit eerdere studies te verklaren en gaf nieuwe inzichten in hoe het innemen van een avatar met overgewicht subtiele gedragsveranderingen op korte termijn kan beïnvloeden.
Conclusie
Dit proefschrift toont aan dat VR het potentieel heeft om eetgedrag te beïnvloeden door de gevolgen van ongezonde keuzes te ervaren via een avatar met overgewicht, via het vergroten van gezondheidsrisico’s. Technieken zoals de full body illusion, waarbij deelnemers het gevoel hebben dat ze de virtuele avatar ‘zijn’, kunnen de connectie tussen de persoon en het virtuele lichaam vergemakkelijken. Deze connectie is minder sterk wanneer de lichaamsgrootte van de avatar verschilt van de lichaamsgrootte van de deelnemer. Bovendien hadden veel van de geteste VR-ontwerpelementen geen sterke impact op deze connectie. Dit roept vragen op over hoe de connectie tussen de avatar en de gebruiker versterkt kan worden, en of een sterkere connectie kan leiden tot grotere gedragsveranderingen. De bevindingen suggereren dat VR een nuttig hulpmiddel kan zijn om gezond eten te stimuleren, maar verder onderzoek is nodig om te bekijken hoe deze virtuele ervaringen kunnen leiden tot langdurige gedragsverandering.
__
The Western diet, characterized by too much sugar, salt, and fat, can cause serious health problems like heart disease, diabetes, and obesity. With new technologies like Virtual Reality (VR), there are new ways to help people make healthier food choices. This dissertation explores how VR could be used to promote healthy eating behavior by looking at how elements of virtual environments (i.e., virtual food and virtual avatars) could affect (indicators of) eating behavior. Chapter 2: Virtual vs. real food – do they affect us in the same way? In this study, participants were exposed to both real and virtual chocolate to see if they reacted similarly. We measured psychological responses, like cravings, and physical responses, like salivation. We found that while virtual chocolate made people crave it like the real chocolate, there was no physical reaction (like salivating) to the virtual chocolate. This suggests that virtual food might not have the same impact on our bodies as real food does, raising questions about how useful virtual food is for studying eating behaviors.
Chapter 3: How avatars may influence our food choices – The Proteus effect The Proteus effect predicts that people may subconsciously adopt the traits or behaviors associated with their avatars (digital characters in VR). This chapter looked at how the body size of an avatar can affect food decisions in a virtual supermarket, and healthy eating intentions in the real world. In line with the Proteus effect, we expected that shopping with an overweight avatar would lead to less healthy food purchases and healthy eating intentions. However, we found that shopping with an overweight avatar (vs. healthy-weight avatar) led to stronger healthy eating intentions, but only when people viewed this avatar from a third-person perspective. This suggests that seeing an overweight avatar in a virtual world might make you more aware of the health risks related to overweight.
Chapter 4: How avatars may influence our food choices – The full body illusion In this chapter, we used a technique called the full body illusion, which makes people feel like they ‘are’ the avatar, by replacing someone’s real body for a virtual body. Participants stepped in the body of an overweight avatar, and we tested whether this would influence their healthy eating intentions and (un)healthy snack choice. Although participants had the feeling that the virtual body was theirs, their eating intentions and food choices were not affected.
Chapter 5: Emotional responses to an overweight body and the impact on body size perception This chapter examined how participants felt about their virtual body, and how they perceived their own body after embodying an overweight avatar. The results showed that participants felt more negative emotions when experiencing an overweight virtual body compared to a healthy-weight avatar. However, it did not change how they viewed their own bodies afterward.
Chapter 6: Can VR make us more aware of the health risks of overweight? We used a similar full body illusion as in Chapter 4 in this study, but we added a health message to the virtual experience, explaining about the risks of unhealthy eating. We tested whether the VR experience, demonstrating the consequences of unhealthy snacking on the virtual body, could lead to healthier snacking intentions and healthier snack choices. The study found that people who experienced the consequences of unhealthy snacking through the overweight avatar were more likely to recognize the seriousness of overweight, which led to stronger healthy snacking intentions and more healthy snack choices. This suggests that demonstrating the consequences of unhealthy behavior on the avatar’s body can help people better understand health risks and may encourage healthier decisions, even if the physical effects are not immediate.
Chapter 7: Understanding thoughts and feelings during the full body illusion In the final chapter, we asked participants to share their thoughts and feelings during their VR experience. We found that while participants did experience the virtual overweight body as being theirs, the level of connection often changed during the experience. The experience did not drastically change how participants viewed overweight or health risks. However, some participants said they would choose healthier meals later that day, suggesting a slight influence on their intentions to eat healthy. This chapter helped explain some of the mixed results from earlier studies and provided new insights into how embodying an overweight avatar influences behavior in short-term, subtle ways.
Conclusion
Overall, this dissertation shows that VR has the potential to influence our eating behavior by allowing to experience the consequences of unhealthy choices trough an overweight virtual avatar, increasing the awareness of the health risks. Techniques like the full body illusion, where participants feel as if they ‘are’ the virtual avatar, can facilitate a connection between the person and the virtual body. This connection is less strong when the avatar’s body size is different from the participant’s body size. Additionally, many of the design elements tested did not have a strong impact on the connection between the self and the avatar. This raises questions about how the connection between the avatar and the user can be strengthened, and whether a stronger connection could lead to greater changes in behavior. The findings suggest that VR could be a useful tool for promoting healthier eating, but further research is needed to refine how these virtual experiences can lead to long-term behavior change.
Original language | English |
---|---|
Awarding Institution |
|
Supervisors/Advisors |
|
Award date | 31 Mar 2025 |
Publisher | |
Print ISBNs | 9789465068695 |
DOIs | |
Publication status | Published - 2025 |
Keywords
- healthy food
- food choices
- virtual reality
- transformative technologies
- eating behavior