Abstract
De adolescentie is een belangrijke maar vaak uitdagende levensfase. Jongeren maken een snelle ontwikkeling door en krijgen te maken met uitdagingen op school, werk, relaties en hun psychische gezondheid. Voor sommige jongeren stapelen de problemen zich op: psychische klachten, spanningen thuis, middelengebruik of moeite met school en werk. Juist deze jongeren vallen vaak tussen wal en schip, doordat de zorg versnipperd is en niet goed samenwerkt.
FACT Jeugd (Flexible Assertive Community Treatment) is ontwikkeld om deze jongeren beter te ondersteunen. Dit is een zorgmodel waarbij een team van verschillende professionals (zoals verpleegkundigen, maatschappelijk werkers, psychiaters, psychologen, ervaringsdeskundigen) jongeren begeleidt in hun eigen omgeving. De zorg is flexibel: het team past de intensiteit aan op wat de jongere op dat moment nodig heeft. Het doel is om jongeren te helpen herstellen, zich te ontwikkelen en weer grip te krijgen op hun leven. In dit onderzoek werden bijna 200 jongeren in 16 FACT Jeugd teams gevolgd om te zien hoe het model in de praktijk wordt uitgevoerd en of het bijdraagt aan hun herstel.
Wat blijkt?
- Jongeren in FACT Jeugd hebben te maken met een combinatie van psychische en sociaal-maatschappelijke problemen waarbij een grote groep al meerdere zorgverleningstrajecten heeft gehad en vastloopt in de reguliere zorg.
- Het lukt de FACT Jeugdteams om deze jongeren te bereiken en zorg te verlenen. De teams lieten een sterke uitvoering zien van de basisprocedures van FACT.
- Jongeren gaven aan dat hun psychische klachten afnamen, dat zij beter contact kregen met leeftijdsgenoten en zich beter voelden over hun leven. Hulpverleners zagen ook positieve veranderingen: minder schoolverzuim en verbetering in het psychisch- en dagelijks functioneren.
Wat kan beter?
- Belangrijke functies in de teams, zoals ervaringsdeskundigen, arbeids- en onderwijsspecialisten waren onvoldoende ingevuld. Juist deze rollen zijn belangrijk om jongeren goed te begeleiden in hun herstel en richting werk of school.
- De afname van school- en werkproblemen vertaalden zich niet in meer deelname aan onderwijs of werk.
- Daarnaast is er aandacht nodig voor de leeftijdsgrens van FACT Jeugd. Bij sommige teams stopt de zorg op 18 jaar, bij andere op 23. De overgang naar volwassenenzorg verloopt vaak moeizaam, terwijl jongeren juist in deze fase nog veel steun nodig hebben.
De resultaten uit dit onderzoek geven een voorzichtige indicatie dat dit herstel- en ontwikkelingsgerichte zorgmodel een gunstige impact heeft op het mentaal welzijn en functioneren van jongeren met een opeenstapeling van zorgbehoeften. Het is bemoedigend dat het zorgsysteem steeds meer inzet op domein overstijgende zorg en een holistische, contextgerichte benadering omarmt. Hierbij wordt erkend dat problemen vaak onderling samenhangen en meerdere levensdomeinen beïnvloeden. Het uiteindelijke doel is om de versnippering in de zorg te verminderen en te zorgen voor geïntegreerde zorg op verschillende niveaus.
____
Adolescence is a critical yet often challenging phase of life. Young people undergo rapid development and face multiple pressures related to school, work, relationships, and mental health. For some, these challenges accumulate, manifesting as psychological difficulties, family tensions, substance use, or problems with education and employment. It is precisely these young people who often fall through the cracks, due to a fragmented care system and poor coordination between services.
Flexible Assertive Community Treatment for Youth (Youth FACT) was developed to better support these adolescents. This care model brings together a multidisciplinary team comprising nurses, social workers, psychiatrists, psychologists, and peer support workers to provide outreach-based, community-centered support. Care is flexible and tailored to the fluctuating needs of the young person. The overarching goal is to support recovery, foster development, and help young people regain control over their lives. In this study, nearly 200 adolescents across 16 Youth FACT teams were followed to examine how the model is implemented in practice and whether it contributes to their recovery.
Key Findings:
- Adolescents in Youth FACT often face combinations of psychological and social challenges. Many had previously been involved in multiple care trajectories and had become stuck in traditional systems.
- Youth FACT teams were successful in reaching these adolescents and delivering care. The teams demonstrated strong adherence to the core principles of the FACT model.
- Young people reported reductions in psychological symptoms, improved peer relationships, and a greater sense of well-being. Practitioners also observed positive changes, including reduced school absenteeism and improvements in psychological and daily functioning.
Areas for Improvement:
- Key roles within the teams, such as peer support workers and vocational or educational specialists, were often underrepresented. These roles are crucial in supporting young people’s recovery and their transition into work or education.
- While issues related to school and employment appeared to decrease, this did not consistently translate into increased participation in education or the labor market.
- The age cut-off for receiving care within Youth FACT varied between teams (ending at age 18 in some, and 23 in others). The transition to adult mental health services is often difficult, precisely at a time when young people still require substantial support.
Conclusion:
The findings from this study offer cautious but encouraging evidence that this recovery- and development-oriented care model has a positive impact on the mental well-being and functioning of adolescents with interwoven care needs. Encouragingly, the broader care system is moving toward cross-sectoral collaboration and embracing a holistic, context-sensitive approach. This reflects an important recognition that challenges in mental health are often interconnected and span multiple life domains. The ultimate aim is to reduce fragmentation in care and ensure integrated support across different sectors and stages of life.
FACT Jeugd (Flexible Assertive Community Treatment) is ontwikkeld om deze jongeren beter te ondersteunen. Dit is een zorgmodel waarbij een team van verschillende professionals (zoals verpleegkundigen, maatschappelijk werkers, psychiaters, psychologen, ervaringsdeskundigen) jongeren begeleidt in hun eigen omgeving. De zorg is flexibel: het team past de intensiteit aan op wat de jongere op dat moment nodig heeft. Het doel is om jongeren te helpen herstellen, zich te ontwikkelen en weer grip te krijgen op hun leven. In dit onderzoek werden bijna 200 jongeren in 16 FACT Jeugd teams gevolgd om te zien hoe het model in de praktijk wordt uitgevoerd en of het bijdraagt aan hun herstel.
Wat blijkt?
- Jongeren in FACT Jeugd hebben te maken met een combinatie van psychische en sociaal-maatschappelijke problemen waarbij een grote groep al meerdere zorgverleningstrajecten heeft gehad en vastloopt in de reguliere zorg.
- Het lukt de FACT Jeugdteams om deze jongeren te bereiken en zorg te verlenen. De teams lieten een sterke uitvoering zien van de basisprocedures van FACT.
- Jongeren gaven aan dat hun psychische klachten afnamen, dat zij beter contact kregen met leeftijdsgenoten en zich beter voelden over hun leven. Hulpverleners zagen ook positieve veranderingen: minder schoolverzuim en verbetering in het psychisch- en dagelijks functioneren.
Wat kan beter?
- Belangrijke functies in de teams, zoals ervaringsdeskundigen, arbeids- en onderwijsspecialisten waren onvoldoende ingevuld. Juist deze rollen zijn belangrijk om jongeren goed te begeleiden in hun herstel en richting werk of school.
- De afname van school- en werkproblemen vertaalden zich niet in meer deelname aan onderwijs of werk.
- Daarnaast is er aandacht nodig voor de leeftijdsgrens van FACT Jeugd. Bij sommige teams stopt de zorg op 18 jaar, bij andere op 23. De overgang naar volwassenenzorg verloopt vaak moeizaam, terwijl jongeren juist in deze fase nog veel steun nodig hebben.
De resultaten uit dit onderzoek geven een voorzichtige indicatie dat dit herstel- en ontwikkelingsgerichte zorgmodel een gunstige impact heeft op het mentaal welzijn en functioneren van jongeren met een opeenstapeling van zorgbehoeften. Het is bemoedigend dat het zorgsysteem steeds meer inzet op domein overstijgende zorg en een holistische, contextgerichte benadering omarmt. Hierbij wordt erkend dat problemen vaak onderling samenhangen en meerdere levensdomeinen beïnvloeden. Het uiteindelijke doel is om de versnippering in de zorg te verminderen en te zorgen voor geïntegreerde zorg op verschillende niveaus.
____
Adolescence is a critical yet often challenging phase of life. Young people undergo rapid development and face multiple pressures related to school, work, relationships, and mental health. For some, these challenges accumulate, manifesting as psychological difficulties, family tensions, substance use, or problems with education and employment. It is precisely these young people who often fall through the cracks, due to a fragmented care system and poor coordination between services.
Flexible Assertive Community Treatment for Youth (Youth FACT) was developed to better support these adolescents. This care model brings together a multidisciplinary team comprising nurses, social workers, psychiatrists, psychologists, and peer support workers to provide outreach-based, community-centered support. Care is flexible and tailored to the fluctuating needs of the young person. The overarching goal is to support recovery, foster development, and help young people regain control over their lives. In this study, nearly 200 adolescents across 16 Youth FACT teams were followed to examine how the model is implemented in practice and whether it contributes to their recovery.
Key Findings:
- Adolescents in Youth FACT often face combinations of psychological and social challenges. Many had previously been involved in multiple care trajectories and had become stuck in traditional systems.
- Youth FACT teams were successful in reaching these adolescents and delivering care. The teams demonstrated strong adherence to the core principles of the FACT model.
- Young people reported reductions in psychological symptoms, improved peer relationships, and a greater sense of well-being. Practitioners also observed positive changes, including reduced school absenteeism and improvements in psychological and daily functioning.
Areas for Improvement:
- Key roles within the teams, such as peer support workers and vocational or educational specialists, were often underrepresented. These roles are crucial in supporting young people’s recovery and their transition into work or education.
- While issues related to school and employment appeared to decrease, this did not consistently translate into increased participation in education or the labor market.
- The age cut-off for receiving care within Youth FACT varied between teams (ending at age 18 in some, and 23 in others). The transition to adult mental health services is often difficult, precisely at a time when young people still require substantial support.
Conclusion:
The findings from this study offer cautious but encouraging evidence that this recovery- and development-oriented care model has a positive impact on the mental well-being and functioning of adolescents with interwoven care needs. Encouragingly, the broader care system is moving toward cross-sectoral collaboration and embracing a holistic, context-sensitive approach. This reflects an important recognition that challenges in mental health are often interconnected and span multiple life domains. The ultimate aim is to reduce fragmentation in care and ensure integrated support across different sectors and stages of life.
| Original language | English |
|---|---|
| Qualification | Doctor of Philosophy |
| Supervisors/Advisors |
|
| Award date | 16 Jun 2025 |
| Place of Publication | s.l. |
| Publisher | |
| DOIs | |
| Publication status | Published - 16 Jun 2025 |